ΠΕΡΙΛΗΨΗ ΑΡΘΡΟΥ: ΑΝΑΠΑΡΑΣΤΑΣΗ ΚΑΙ "ΛΑΙΚΗ ΚΟΥΛΤΟΥΡΑ"

Η Γκέρατυ στο άρθρο, επιχειρεί να μας δείξει με ποιο τρόπο οι μέθοδοι της σημειωτικής, μας έχουν βοηθήσει να καταλάβουμε και να κατανοήσουμε τις εικόνες των ΜΜΕ υπογραμμίζοντας, ότι η σχέση μας με τα ΜΜΕ καθορίζεται περισσότερο από τις καθημερινές ασχολίες όταν π.χ. ανοίγουμε πολλές φορές την τηλεόραση για να απασχολήσουμε τα παιδιά ή αγοράζουμε εφημερίδα πηγαίνοντας στη δουλειά. Ζητήματα σχετικά με την έννοια της «αναπαράστασης» η οποία έπαιξε σημαντικό ρόλο στην ανάπτυξη της θεωρητικής μελέτης των μέσων και ζητήματα της «απεικόνισης» και της «διαμεσολάβησης» διερευνώνται επίσης μέσα στο κείμενο. Η έννοια της «διαμεσολάβησης» παρουσιάζεται ως «αντανακλαστική» και μέσω αυτής εδραιώνεται μια σχέση κατά την οποία ο αναγνώστης ή ο θεατής αναγνωρίζει και ελέγχει το πρότυπο της επικοινωνιακής παραγωγής π.χ. μέσω ενός άρθρου εφημερίδας, η φωτογραφίας ή τηλεσειρά.

Σημαντικό ρόλο στην εξέλιξη της «αναπαράστασης» των ΜΜΕ έπαιξε η ανάπτυξη της σημειωτικής στη γλωσσολογία και η εφαρμογή των σημειωτικών μεθόδών στα συστήματα επικοινωνίας. Η σημειωτική αμφισβητούσε την ιδέα ότι τα μέσα είναι καθρέφτης που αντανακλά την κοινωνία και εστίαζε την γλώσσα ως κατασκευή παρά ως αντανακλαστική. Συνεπώς, τα επιχειρήματα που τίθονται στο παρόν άρθρο είναι να εξεταστούνε a) οι ικανότητες και b) οι δεσμεύσεις αυτής της προσεγγίσεις μέσα από τρεις αναπαραστάσεις των ΜΜΕ (φωτογραφία, σαπουνόπερα, «επειγόντων περιστατικών»).

Στην φωτογραφία, εφαρμόζουμε μια σειρά πλαισίων και εξετάζουμε αυτό που βλέπουμε πάνω σε μια φωτογραφία. Ο θεατής μπορεί να είναι ενεργός και να παράγει νόημα ανάλογα με τους δικούς του γνωστικούς πόρους. Κατανοούμε μια φωτογραφία μέσα από τους κώδικες που χρησιμοποιούνται στην αναπαράσταση της εικόνας όπως για παράδειγμα: οι οπτικοί, συναισθηματικοί ή ενδυματολογικοί κώδικές. Το νόημα που παράγει η φωτογραφία δεν προέρχεται μόνο από τον φωτογράφο αλλά έχει να κάνει και με τον φωτισμό και τον χρωματισμό της εικόνας. Ζητήματα αναπαράστασης της πραγματικότητας εκτός από την φωτογραφία συναντάμε και στο μύθο, παραδείγματος χάρη στις σαπουνόπερες όπου οι γυναίκας αναπαριστούνται ως μητέρες, σύζυγοι ή κόρες. Η Γκέρατυ διευκρινίζει πως μια σημαντική λειτουργία των μέσων είναι η κατασκευή ρεαλιστικών αναπαραστάσεων καθώς οι αναπαραστάσεις να προσεγγίζουν τι είναι «στ΄αλήθεια» οι γυναίκες, αυτό επιχειρεί να μας το αναλύσει μέσα από διάφορα παραδείγματα.

Στο τελευταίο μέρος του άρθρου γίνεται αναφορά στην πρόσφατη τηλεοπτική εξέλιξη των εκπομπών «επειγόντων περιστατικών» Τέτοιου είδους εκπομπές βασίζονται σε «πραγματικές ιστορίες ανθρώπων» όπου συνδυάζονται με στοιχεία μυθοπλασίας. Αυτές οι ιστορίες κατά κάποιο τρόπο μελοδραματίζονται για να προκαλέσουν στον θεατή να συμμετέχει στην ένταση του δράματος. Σε αυτό το σημείο θα μπορούσαμε και να αναρωτηθούμε κατά πόσο αυτές οι αναπαραστάσεις που «πλάθονται»ν είναι πραγματικά αναπαραστάσεις της πραγματικότητας; Επομένως, αυτές οι εκπομπές εγκαθίστανται ιδιαίτερα προβληματικές στην αναπαράσταση και στην εφαρμογή της σημειωτικής λόγω ότι οι άνθρωποι αυτόν των ιστοριών υπάρχουν έξω από τις εικόνες των εκπομπών.